Tăng cường công tác thanh tra, xử lý thông tin trên mạng

Những năm gần đây, sự phát triển mạnh mẽ của internet, mạng xã hội đã mang đến cho người đọc lượng thông tin khổng lồ, làm phong phú thêm kho kiến thức của nhân loại, cho phép tìm kiếm thông tin dễ dàng; tìm kiếm việc làm, quảng cáo, kinh doanh và giải trí… Tuy nhiên, lợi dụng sự phát triển của internet, một số tổ chức, cá nhân đã sử dụng thông tin không đúng sự thật dẫn đến nhiều hệ lụy nguy hiểm, như vấn nạn tin giả, tin có nội dung thiếu lành mạnh, kích động bạo lực, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, chống phá công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc của đất nước ta. Điều này đã đặt ra yêu cầu bức thiết trong công tác quản lý, kiểm tra, xử lý các trường hợp tung tin sai sự thật trên mạng.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Hưng Yên có Báo Hưng Yên điện tử, trang TTĐT của Đài PTTH tỉnh, 1 trang thông tin điện tử đối ngoại Hưng Yên. Ngoài ra, còn có Cổng thông tin điện tử (TTĐT) của UBND tỉnh (hungyen.gov.vn) và 36 Cổng TTĐT thành viên của các cơ quan, đơn vị chuyên môn trực thuộc UBND tỉnh và Ủy ban nhân dân cấp huyện cùng hàng trăm trang TTĐT của các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp đang hoạt động trên địa bàn. Bên cạnh đó, còn có nhiều tài khoản mạng xã hội của các tổ chức, cá nhân. Các tài khoản mạng xã hội chủ yếu là mạng xã hội quen thuộc như Facebook, Zalo, YouTube... Nhìn chung, các tài khoản mạng xã hội hoạt động khá lành mạnh, khai thác lợi thế thông tin. Tuy nhiên, vẫn tồn tại một số tổ chức, cá nhân lợi dụng mạng xã hội, đăng tải thông tin không đúng sự thật, thông tin xuyên tạc, chống phá chế độ, xúc phạm cá nhân và tổ chức..., gây ảnh hưởng đến uy tín của Đảng, Nhà nước và của tỉnh.

Trước tình hình trên, nhằm tăng cường quản lý nội dung thông tin trên mạng, đấu tranh ngăn chặn các thông tin sai sự thật, vi phạm pháp luật, Sở Thông tin và Truyền thông đã phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương trong tỉnh tham mưu UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản trong lĩnh vực thông tin và truyền thông, trong đó có nội dung về thông tin trên mạng. Cụ thể, tham mưu UBND tỉnh ban hành Quyết định số 04/2016/QĐ-UBND ngày 15/3/2016 về việc ban hành Quy chế phối hợp phòng, chống tội phạm trong lĩnh vực công nghệ thông tin và truyền thông trên địa bàn tỉnh Hưng Yên; ban hành danh sách người phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí. Hằng năm, Sở TT&TT đã chủ động xây dựng kế hoạch và tiến hành thanh tra, kiểm tra trong đó có nội dung về thông tin trên mạng, qua đó chấn chỉnh, khắc phục những tồn tại, bất cập, thiếu sót trong công tác quản lý thông tin trên mạng. Cụ thể, từ năm 2014-2018, Sở tổ chức 03 cuộc thanh tra đột xuất việc chấp hành quy định của pháp luật về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng đối với 03 cá nhân, lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính 25 triệu đồng, đồng thời tịch thu tên miền, gửi Quyết định xử phạt đến Trung tâm Internet Việt Nam để phối hợp thu hồi; năm 2017, Sở tổ chức kiểm tra hoạt động Trang thông tin điện tử tại 23 cơ quan, đơn vị. Năm 2020, Sở TT&TT chủ trì, phối hợp với Công an tỉnh thanh tra và xử phạt vi phạm hành chính 01 cá nhân là chủ sở hữu Group Facebook “Tin tức Hưng Yên 24h - Cập Nhật Tin tức nhanh nhất về Hưng Yên” với số tiền 7.500.000 đồng về hành vi thu thập, xử lý và sử dụng thông tin của tổ chức, cá nhân khác mà không được sự đồng ý theo quy định của pháp luật. Ngoài ra, từ đầu năm đến nay, do diễn biến phức tạp của tình hình dịch bệnh Covid-19, nhiều cá nhân đã đưa những thông tin sai sự thật, giật gân, câu like trên các trang mạng xã hội gây hoang mang dư luận. Trước tình hình trên, nhằm ngăn chặn những tác động xấu của thông tin trên mạng, Công an tỉnh đã chủ trì, phối hợp với Sở TT&TT nắm tình hình trên không gian mạng, xác minh, xử lý đối với các trường hợp đăng tải nội dung không đúng sự thật gây hoang mang dư luận; làm việc với 18 trường hợp, lập biên bản, ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với 10 trường hợp, tổng số tiền phạt là 87.500.000 đồng, lập biên bản nhắc nhở đối với 07 trường hợp, có công văn đề nghị cơ quan quản lý cán bộ có hình thức kiểm điểm, nhắc nhở đối với 01 trường hợp. Ngoài ra, nhằm hỗ trợ cho công tác xác minh rõ danh tính đối tượng thực hiện hành vi phát tán thông tin sai sự thật trên mạng, Sở ban hành văn bản đề nghị Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) hỗ trợ truy tìm đối tượng đăng thông tin giả mạo trên mạng xã hội. Bên cạnh đó, để nắm bắt, theo dõi thông tin các trang thông tin điện tử trên địa bàn tỉnh, Sở cũng đã phối hợp với Trung tâm Internet Việt Nam (VNNIC) để thống kê, rà soát các trang thông tin điện tử do tổ chức, cá nhân có địa chỉ tại Hưng Yên đứng tên đăng ký tên miền hoặc tổ chức, cá nhân đăng ký tên miền có liên quan đến Hưng Yên…

Thời gian qua, công tác thanh tra, kiểm tra trong lĩnh vực thông tin và truyền thông nói chung và công tác thanh tra, xử lý vi phạm về đăng tải thông tin sai sự thật trên mạng nói riêng đã phát huy những kết quả tích cực, góp phần đưa hoạt động của ngành thông tin và truyền thông đi vào nề nếp, nâng cao nhận thức của người dân trong việc tiếp nhận và xử lý thông tin trên mạng. Tuy nhiên, trên thực tế, công tác này vẫn còn tồn tại một số khó khăn, hạn chế như: tính chủ động trong việc giám sát, phát hiện sai phạm trong hoạt động báo chí, thông tin trên mạng còn hạn chế; công tác thanh tra mới chỉ phát hiện, xử lý những trường hợp phát tán thông tin sai sự thật, chưa phát hiện được đối tượng đầu tiên đăng tải thông tin. Nguyên nhân là do tính chất phức tạp trên môi trường mạng, thông tin cá nhân trên mạng xã hội là thông tin ảo. Do vậy rất khó phát hiện đối tượng tung tin sai sự thật. Trong một số trường hợp, mặc dù đã phát hiện ra tài khoản mạng xã hội đăng tải thông tin sai sự thật nhưng việc truy tìm danh tính thật sự của chủ tài khoản mạng xã hội cũng gặp nhiều khó khăn. Ngoài ra, một số trang thông tin điện tử tổng hợp có tên miền quốc tế, nội dung viết về tỉnh Hưng Yên hầu hết có máy chủ, tên miền đăng ký tại nước ngoài, ẩn giấu thông tin chủ thể, đồng thời chủ thể cũng không khai báo tên miền tại địa chỉ https://www.thongbaotenmien.vn/ của Bộ Thông tin và Truyền thông. Bên cạnh đó, người dân chưa thực sự tạo cho mình “sức đề kháng” đối với những thông tin chưa được kiểm chứng trên mạng cùng với thói quen chia sẻ thông tin không cẩn trọng đã khiến cho một số cá nhân vô tình tiếp tay cho việc phát tán thông tin sai sự thật trên mạng. Điều này đã gây khó khăn rất lớn cho công tác thanh tra, xử lý các đối tượng tung tin giả mạo trên môi trường mạng.

Thời gian tới, nhằm nâng cao hiệu quả trong công tác đấu trang, phòng chống việc phát tán thông tin sai sự thật trên mạng, Sở TT&TT đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền về thông tin trên mạng, nhất là tác hại của thông tin sai sự thật trên mạng, các quy định của pháp về sử dụng thông tin trên mạng. Bên cạnh đó, Sở phối hợp với Công an tỉnh, các cơ quan, địa phương tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý, giám sát các trang thông tin điện tử, tài khoản mạng xã hội của các tổ chức, cá nhân trên địa bàn tỉnh, đẩy mạnh theo dõi, kiểm tra, xử lý thông tin sai sự thật trên không gian mạng; thường xuyên trao đổi, liên lạc với các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ TT&TT nhằm tăng cường sự hỗ trợ, hướng dẫn về mặt chuyên môn trong việc theo dõi, kiểm tra, xử lý thông tin xấu, độc, sai sự thật trên mạng internet.